Δευτέρα 9 Ιουνίου 2014

Πρωτοβουλία, Περιέργεια, Έρωτας.


Θυμόσαστε το θέμα των εξετάσεων της λογοτεχνίας στο παράλληλο κείμενο; Με αφορμή το Επί ασπαλάθων αλλά και τη γνωστή Δήλωση του Σεφέρη κατά της δικτατορίας, τέθηκε το θέμα της προάσπισης της Δημοκρατίας από τους πολίτες και τους πνευματικούς ανθρώπους.

Η Κατερίνα Μ. 
Τελειώνοντας την εξέταση κατέβηκε ενθουσιασμένη, κατευχαριστημένη από το γραπτό της. "Το 5ο θέμα θα σας αρέσει, κύριε, είμαι σίγουρη!". Χάρηκα τη χαρά της, χάρηκα το διαφορετικό τρόπο που προτείνει ένα παιδί, βγαίνοντας από την αίθουσα της εξέτασης: καμιά αγωνία για το βαθμό, για τις "λύσεις". Όλη η έγνοια για την ουσία. 
Πού έχει πάει η συζήτηση για τις έννοιες, για τα θέματα, η συζήτηση για μας τους ίδιους, στο σχολείο; Πόσο σφυρηλατούμε τη σκέψη, το συναίσθημα, τη δημιουργικότητα;
Υποσχέθηκα στην Κατερίνα να αναρτήσουμε την απάντηση, να τη χαρούμε και να τη συζητήσουμε.
Και την παραθέτω εδώ, καταθέτοντας τη συγκίνηση και τη χαρά μου για τα παιδιά που συνάντησα φέτος και πορευτήκαμε μαζί  στη λογοτεχνία της β΄ τάξης.

" Πόσο παράλογο μας φαίνεται για μια μητέρα να σκοτώσει το παιδί της; Είναι κάτι το οποίο έρχεται σε σύγκρουση με τα πιστεύω και τις αξίες μας. Κι όμως, όταν η Ελλάδα δηλητηριάζει σιγά σιγά τη Δημοκρατία, εμείς απλώς παρακολουθούμε. Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε έτσι κι αλλιώς; Να μιλήσουμε και να αναφερθούμε στα «πουλημένα» μέσα μαζικής ενημέρωσης ή να εκφράσουμε πιο δραστικά τις απόψεις μας μπροστά από τη Βουλή με τα μάτια μας δακρυσμένα από τους καπνούς;

Ακούμε συνέχεια λόγο για μετανάστες που διαπράττουν εγκλήματα, για ξένους που φταίνε για την κατάσταση της χώρας μας κι όμως κανένας μετανάστης δε βρίσκεται στην εξουσία να κινεί τα νήματα της Ελλάδας.   Οι ξένοι δεν παίρνουν απ’ τις οικογένειές μας το φαγητό αλλά ούτε και τα χρήματά μας. Αντίθετα, μας προσφέρουν ένα πιάτο με ευκαιρίες, με την ευκαιρία να γίνουμε πιο δεκτικοί, με την ευκαιρία να ανοίξουμε το μυαλό μας και τα δεσμά που μας κρατάνε προσηλωμένους σε συγκεκριμένες απόψεις.

            Σε μια χώρα που η ανεργία είναι στα ύψη, που το εκπαιδευτικό μας σύστημα αλλάζει συνεχώς προς το χειρότερο, που θα κοιτάξουμε το μετανάστη να παλεύει για το φαγητό του και θα τον φτύνουμε αντί να τον βοηθάμε, σε μια τέτοια χώρα πώς τολμούν να μας μιλάνε για πρόοδο; Και, ακόμα χειρότερα, μπορούμε εμείς να το πιστεύουμε;

            Κάποιοι δεν το πιστεύουν γιατί η παιδεία  τους και η μόρφωσή τους δεν τους το επιτρέπει, αλλά παρόλα αυτά σιωπούν. Πώς μπορούν να ονομάζονται πνευματικοί άνθρωποι αν χάνουν και ξεχνούν τη δύναμη του πνεύματός τους; Πρόοδος θα υπάρξει μόνο αν αλλάξουμε όλοι μας. Σε μια κοινωνία ελεγχόμενη από τις θρησκείες και τη μισαλλοδοξία, η μόνη άμεση διαφορά θα μπορέσει να γίνει στις ψυχές μας.


            Δε γνωρίζω πολλά για τη ζωή αλλά αυτό που ξέρω είναι ότι κανείς μας δεν τη ζει. ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ, ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ, ΕΡΩΤΑΣ, είναι οι λέξεις που χαρακτηρίζουν τη ζωή. Και όταν θα περάσουμε αυτή τη λεπτή γραμμή μεταξύ ζωής και θανάτου, πρέπει όλοι να σκεφτούμε ποιες θα χαρακτηρίζουν εμάς και αν η υποδούλωση, ο μισανθρωπισμός και το μίσος μάς αρκούν." 
                                                                                                                                            Κατερίνα Μ.

Όχι, Κατερίνα, δε μας αρκούν.  

10 σχόλια:

  1. Η αλήθεια είναι πως κάτω από διαφορετικές συνθήκες, ( διαφορετικό καθηγητή, διαφορετικό μάθημα) δεν θα είχα το θάρρος να γράψω κάτι τέτοιο. Δυστυχώς οι καθηγητές που αποδοκιμάζουν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες δεν είναι μετρημένοι στα δάχτυλα. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που θα με σταματούσαν και θα προσπαθούσαν να με πείσουν να γράψω κάτι πιο βατό, πιο αποστασιοποιημένο.
    Αυτόν τον ενθουσιασμό που ένιωσα στον οποίον αναφέρεστε, τον ενθουσιασμό της δημιουργίας, αυτόν έπρεπε να μας μαθαίνουν στα σχολεία. Όταν λοιπόν συνειδητοποιήσουμε πως στο εκπαιδευτικό μας σύστημα θα αργήσει πολύ να γίνει αυτό, πρέπει να δράσουμε μόνοι μας και να ρισκάρουμε, διότι εάν θέλουμε να περιγράφεται και η δική μας η ζωή από την πρωτοβουλία, την περιέργεια και τον έρωτα ( όπως ανέφερα και στο κειμενάκι) θα πρέπει να δούμε τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο. Καθηγητές σαν τον Κ.Μάνεση, και blogs σαν και αυτό βοηθούν!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κατερίνα, δεν είμαι σίγουρος για τη στατιστική. Όμως πρωτοβουλία είναι και να επιχειρείς κάτι χωρίς άδεια ή καθοδήγηση. Όσο για τον ενθουσιασμό, φοβάμαι ότι εκεί κρύβεται πολύς πόνος: η σοφή ζωή φροντίζει να τον ροκανίζει. Δεν μπορώ να δώσω συνταγή ... διατήρησης. Μπορεί και να έχει να κάνει με την ιδιοσυγκρασία του καθένα, με τον τρόπο που εμπνέεται από αξίες - δεν ξέρω. Πάντως, νομίζω ότι για να μεταδώσει κάποιος τον ενθουσιασμό της δημιουργίας, όπως λες, χρειάζεται να τον διατηρεί ο ίδιος. Και όχι μόνο: Να έχει και τον πόθο της μετάδοσής του.

      Κανένας, λοιπόν, δε μας στρώνει το δρόμο με μυρτιές και δάφνες για να περάσουμε. Όμως εμείς ξέρουμε ότι την ίδια ώρα ο κόσμος ( ο μικρός, ο μέγας) είναι γεμάτος "δάφνες και κουμαριές και..." - ξέρεις εσύ! Αν δε μας τον στρώσουνε το δρόμο, λοιπόν, ας τον στρώσουμε εμείς στους άλλους.

      Για να χαρείς επιπλέον: Ο καλός μας συμμαθητής, ο Επίκουρος, πέρα από τα καλά του λόγια παρακάτω, μετέφερε το κείμενό σου στο ιστολόγιό του: http://epikuros-epikuros.blogspot.gr/2014/06/blog-post_10.html

      Τα λέμε και αύριο από κοντά. Καλό βράδυ.

      Διαγραφή
  2. Πόσο υπερήφανος αισθάνομαι Διονύση Μάνεση για αυτή την "συμμαθήτριά " μου, και για τον δάσκαλό της, δεν μπορείς να φανταστείς.
    Μπράβο σου Κατερίνα μου. Χίλια μπράβο!
    Δεν έχω να συμπληρώσω ούτε λέξη σε όσα έγραψες.
    Ευχαριστώ και σένα δάσκαλε γι' αυτό το Μάθημα.
    Είμαι πολύ υπερήφανος σήμερα!!!
    Ευχαριστώ πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Επίκουρε, αποτελείς πάντα μια πρόκληση για ... ανταλλαγή αβροτήτων. Δύσκολα και σήμερα θα την ξεπεράσω.
      Και όταν ξέρει κανείς μέσα από πόσες δυσκολίες καταφέρνεις και συναντιέσαι με τους ανθρώπους και την ελπίδα που απορρέει απ' αυτούς, το εκτιμάει ακόμα περισσότερο.

      Κι εγώ είμαι περήφανος ( και τυχερός) για τους μαθητές που συνάντησα - και έχω βαρεθεί να ακούγεται κάπως "τάχα μου" αυτή η φράση.

      Σ'ευχαριστούμε και πάλι.

      Διαγραφή
  3. Κατερίνα, συγχαρητήρια!!!!!!!!!!
    Είμαι κατενθουσιασμένη. Βέβαια, όταν στο σχολείο μου είπες πως έγραψες για ένα φόνο, η αλήθεια είναι πως επειδή σε ξέρω, πίστευα πως θα περιέγραφες καμιά περίεργη σκηνή ή κανένα θρίλερ.
    Προτιμώ το κειμενάκι που έγραψες για να το ξεκαθαρίζω και πιστεύω πως είναι εκπληκτικό. Είχα καιρό να αντικρίσω μια τόσο ώριμη και άμεση οπτική της πραγματικότητας και πιστεύω πως αυτή είναι η οπτική που σε εκφράζει απόλυτα.
    Μπράβο σου Κατερίνα που το έγραψες και μπράβο σας κύριε Μάνεση που μας δώσατε την ευκαιρία να το γευτούμε. Γιατί πράγματι γευτήκαμε τον καρπό που πρέπει να ωριμάσει στο άμεσο μέλλον ώστε να μας θρέψει με ένα καλύτερο αύριο.
    Μπράβο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ πολύ Βασιλική! Η αλήθεια είναι πως όταν σκέφτηκα ότι μπορώ να γράψω τόσο ελεύθερα, μου ήρθαν πολύ όμορφες ιδέες στο μυαλό. Κατέληξα λοιπόν στο συμπέρασμα πως όταν δεν με "ελέγχουν", εκφράζομαι πολύ πιο ωραία και μέσα από την καρδιά μου. Επίσης, η τελευταία σου πρόταση, χρυσός!

      Διαγραφή
  4. Κατερίνα, έσκισες!!!!

    Δεν έχω λόγια για το κειμενάκι σου!!! Συμφωνώ απόλυτα!!! Καθώς το διάβαζα, οφείλω να ομολογήσω ότι συγκινήθηκα λίγο.. [όπως ξέρεις δεν συμβαίνει και πολύ συχνά...(θυμήσου : hachiko...) :P] γιατί αυτά ακριβώς πιστεύω και εγώ!

    Αναφέρθηκες στη εξαθλιωμένη κατάσταση της χώρας, στις ρατσιστικές και ''στενόμυαλες'' αντιλήψεις, στην σημασία της μόρφωσης, στο -τόσο απαράδεκτο- εκπαιδευτικό σύστημα, στην ''αληθινή'' ζωή και σε τι δεν αναφέρθηκες;;;!!! Είναι αξιοθαύμαστο το ότι σε ένα μικρό κείμενο και, μάλιστα, σε ώρα εξετάσεων, κατάφερες να εκφραστείς τόσο ελεύθερα και όμορφα!

    Πόσο πολύ ισχύει, μεταξύ άλλων, και το γεγονός ότι, από την παιδική μας ηλικία, μας ''αφαιρούν'' σταδιακά την περιέργεια... Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο όγκος των σχολικών μαθημάτων που ''φορτωνόμαστε'', χωρίς να έχουμε ενδιαφερθεί οι ίδιοι για όλα, χωρίς να έχουμε αναζητήσει την σχετική γνώση μόνοι μας. Μας προσφέρονται όλα ''έτοιμα'' πριν προλάβουμε να τα ζητήσουμε...

    Και πάλι συγχαρητήρια!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Όλα αυτά τα θέματα καταλήγουν σε πολλές και μεγάλες συζητήσεις. Έχουμε κάνει μπόλικες μεταξύ μας και ποτέ δεν καταλήγουμε σε ένα συμπέρασμα. Και με το συμπέρασμα αναφέρομαι σε κάποια λύση. Συνηθίζουμε να αναφερόμαστε συνέχεια στην αναξιοκρατία και στα λάθη των ηγετών αλλά και των πολιτών. Αρχίζω λοιπόν και απελπίζομαι σιγά σιγά, διότι δεν βλέπω λύσεις στο τέρμα και με κάνει να αναρωτιέμαι από που θα βρεθούν και πότε..

    Υ.Γ. Σε ευχαριστώ για τα πολλά σου συγχαρητήρια!! <3

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μα, Κατερίνα, (καλημέρα) εδώ είναι το θέμα. Να περνάμε από το επίπεδο της διαπίστωσης και της καταγγελίας στην παρέμβαση και την πράξη. Για μένα έχει τεράστια σημασία η έμπρακτη εκδήλωση μιας θέσης (="κάνω κάτι γι' αυτό που θεωρώ σωστό και κοινωνικά ωφέλιμο") κι ας είναι ακόμα και η εμβέλειά της ελάχιστη.
      Το παράδειγμά μου είναι ο σχολικός χώρος, ιδωμένος ως κοινωνικός χώρος: εκεί λειτουργούμε, εκεί ενεργούμε. Λοιπόν, τι κάνουμε; Γιατί δεν κάναμε, π.χ, τις τάξεις σαν τα δωμάτιά μας, διαμορφώνοντας ένα ευχάριστο για μας περιβάλλον; Γιατί περιμένουμε τον υπουργό να μας τα φτιάξει; Την αλλαγή της κυβέρνησης; Γιατί θα μας τα χαλάσουν οι κακοί; Γιατί δε διαβάζουμε ένα ποίημα στην πρωινή συγκέντρωση; Γιατί δεν επιδιώξαμε κοινωνικές δραστηριότητες αλληλοβοήθειας σε τέτοιον καιρό κρίσης; Γιατί, γιατί.. Αν υπήρχαν έμπρακτες απαντήσεις σ' αυτά τα μικρά γιατί, μπορεί και να μην απελπιζόμασταν για την απουσία γενικών λύσεων "στο τέρμα". Κάπου το λες κι εσύ στο κείμενό σου. Μπορεί τις λύσεις να τις έχουμε μέσα μας.

      Καλημέρα, καλημέρα!

      Διαγραφή
  6. Η αλήθεια είναι πως έχει περάσει από το μυαλό μου το ότι αφού εγώ προσπαθώ να σκέφτομαι και να πράττω "out of the box" και εφόσον ενδιαφέρομαι και ψάχνομαι και καταλήγω σε ορισμένες πράξεις που κάνω, τότε εγώ θα είμαι ευτυχισμένη και χαρούμενη με τον εαυτό μου.. Αλλά ότι και να κάνω, στο πίσω μέρος της καρδιάς μου θα υπάρχει ένα τοσοδούλικο μαύρο κομματάκι που θα αντιπροσωπεί όλα όσα δεν έχουν κάνει οι άλλοι. Αυτό το κομματάκι θα με κρατάει πάντα από το να είμαι εντελώς ευτυχισμένη με τις δικές μου προσπάθειες...

    Καλημέρα και σε εσάς!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

γράψτε μας κάτι