Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2014

Ιθάκη, Κ.Π. Καβάφης


Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,
να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,
τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,
αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή
συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.
Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,
τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,
αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,
αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.

Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι
που με τι ευχαρίστησι, με τι χαρά
θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοειδωμένους·
να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,
και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,
σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους,
και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,
όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·
σε πόλεις Aιγυπτιακές πολλές να πας,
να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους.

Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Αλλά μη βιάζεις το ταξίδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.

Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.

Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν. 

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) 


Ένα πολύ γνωστό, συνηθισμένο και όμορφο ποίημα, που όμως κρύβει σημαντικές αλήθειες, νοήματα και αξίες και έχει τη δυνατότητα να σου μεταφέρει ζωτικά μηνύματα για τη ζωή. 

Εσείς πώς αντιλαμβάνεστε την Ιθάκη; Τι πιστεύετε για το ταξίδι και πώς αντιμετωπίζετε την προτροπή του Καβάφη, να αποκομίσουμε ό,τι μπορούμε στη διαδρομή;

3 σχόλια:

  1. Τα καλά ποιήματα καταφέρνουν και δεν παλιώνουν. Δεν ξεπερνούν μόνο τα όρια του χρόνου, αλλά και των ηλικιών.
    Πάνω μου, Βασιλική, δεν έχει χάσει ίχνος από τη γοητεία που βρήκα σ' αυτό όταν το πρωτοδιάβασα, κάπου στην ηλικία σου ( ναι, ο Καβάφης είναι πιο παλιός από μένα!). Επιστρέφω συχνά σ' αυτό - για να χρησιμοποιήσω και τον τίτλο ενός άλλου αγαπημένου ποιήματός του - και ακουμπάω πολύ στοργικά.

    Εκείνη η συνύπαρξη των άφθονων μυρωδικών και του "να μάθεις και να μάθεις", η ίδια η αίσθηση του ταξιδιού και του προορισμού στόχου/κίνητρου, εκείνο το "η Ιθάκη δε σε γέλασε", αφού τελικά σου έδωσε τη σοφία να ξέρεις οι Ιθάκες τι σημαίνουν... Τι να ξεχωρίσεις..

    Χαίρομαι που το διάλεξες. Σε λίγο καιρό θα κάνουμε και στην τάξη Καβάφη και θα το συζητήσουμε κι από κοντά. Αν και ,όπως πάτε, η Σοφία Τ. κι εσύ, θα κάνουμε τον Καβάφη πριν την ώρα μας από 'δω κι από τον πίνακα του Β4..:-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. και θυμήθηκα εκείνη τη φωτογραφία που ταιριάζει στην εποχή μας που λέει "με τόσα χρόνια Μύκονο άντε να βρεις τον δρόμο για την Ιθάκη!".

    Στο δια ταύτα όμως, πέρσι σε μια σειρά διαλέξεων για τον Καβάφη είχαμε πει πως η Ιθάκη όπως κι η Πόλις δε θεωρούνταν από τον ίδιο τον ποιητή και κάποιους κριτικούς από τα καλύτερά του έργα. Εμείς όμως τα αγαπάμε :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δεν ξέρω τι πιστεύουν οι άλλοι, όμως για μένα και η Ιθάκη και τα Κεριά φυσικά είναι από τα πιο αγαπημένα μου ποιήματα. Αυτό που τα κάνει τόσο ενδιαφέροντα είναι τα κρυμμένα τους μηνύματα, τα οποία σε κάνουν να ασχοληθείς μαζί τους, να τα ψάξεις,να αναρωτηθείς και να προσπαθήσεις να καταλάβεις τι θέλουν να σου πουν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

γράψτε μας κάτι