"Βαδίζει όμορφα πάνω στη γη και μέσα στον κόσμο"

Βιβλία με ήρωες εφήβους, στην ηλικία σας. Επαναστατημένους, τρυφερούς, προβληματισμένους, ανήσυχους. Ας δούμε μερικά, ας δούμε μερικούς. Και ας συζητήσουμε τα θέματά τους που ίσως είναι και δικά σας. Σήμερα, την Ανατολή, της Σώτης Τριανταφύλλου, στο 

«Για την αγάπη της γεωμετρίας»

 ( εκδ. Πατάκη, 2011). 

            Σκέφτομαι πως καμιά φορά τα πιο τρυφερά πλάσματα παρουσιάζονται μπροστά μας ως μνημεία αγριότητας. Δαγκώνουν, επιτίθενται, αγριεύουν, βγάζουν αγκάθια, νύχια, γλώσσα, απορρίπτουν, κατακρίνουν. Κι όταν τη νύχτα μείνουν μόνα στο δωμάτιο, όλα αυτά τα κάνουν στον εαυτό τους και κλαίνε – με δάκρυα ή χωρίς.

            Εφηβεία, λέμε πολλές φορές. Κι ας συνεχίζεται για χρόνια πολλά.

            Αλλά τότε θα το πούμε αλλιώς. Θα το πούμε δυσπροσαρμοστικότητα, ανωριμότητα, αυτοκαταστρεπτικότητα.

            Κάπως έτσι είδα την Ανατολή της Σώτης Τριανταφύλλου στο «Για την αγάπη της γεωμετρίας». Αλλά και της ροκ και της ταχύτητας και των γλωσσών και της ανεξαρτησίας και της αλήθειας και της αγάπης για τη γνώση και για τα πάντα. Μια τέτοια έφηβη ήταν η Ανατολή στις αρχές της δεκαετίας του ΄70, όταν ξεκινάει η αφήγησή της. Και έτσι έμεινε μέχρι το τέλος, τριάντα χρόνια μετά.

φωτ. από schoolpress.gr

            Τέτοια έφηβη, που θα τα βρει όλα απέναντι: Τον αυταρχικό μπαμπά και την άχρωμη μαμά, την υποκρισία των ανθρώπων της τάξης της αλλά και όσων διατυμπάνιζαν πως θα έσωζαν τον κόσμο καταφέρνοντας να καταστρέφουν όλους τους γύρω τους. Εποχές χούντας και μεταπολίτευσης κυρίως, μια Ελλάδα Ψωροκώσταινα όνομα και πράμα, οικογένειες δυσλειτουργικές, ασφυκτικές συμπεριφορές, μυαλά αγκυλωμένα και συνειδήσεις χαλαρές, όλα κρίνονται από την καθαρή ματιά της Ανατολής που μέσα σ’ αυτό τον κυκεώνα προσπαθεί να χαράξει τη μοναχική της πορεία, να ξεπερνάει τα εμπόδια που της στήνουν η στενομυαλιά και η συντήρηση, να ισορροπήσει σ’ έναν κόσμο ανισόρροπο. Θα τραυματίζεται συχνά και βαθιά, θα γνωρίσει οριακές καταστάσεις, θα πορευτεί «μέσα σε κρότους», επίμονα και διψασμένα καταδιώκοντας τη ζωή αντλώντας από τη μουσική, την ποίηση, το χορό, από τη μαγεία των σχημάτων και, τελικά, του κόσμου που υπερβαίνει τον κλειστό κοινωνικό κύκλο της.

            Γύρω της τα πρόσωπα της οικογένειάς της, οι φίλοι και οι παρέες της – όλοι τόσο αληθινοί όσο και η απορία που σου δημιουργείται συναντώντας τους: Ποιος, τελικά, είναι ευτυχισμένος; Ποιος δεν είναι λάθος τοποθετημένος στη ζωή; (!)

            Η Τριανταφύλλου θεωρώ πως έχει μια αξιοσημείωτη «συγγραφική άνεση», νιώθεις να γράφει εύκολα χωρίς αυτό να έχει συνέπειες στο αποτέλεσμα, τα κείμενά της είναι σφριγηλά και ρέουν, οι χαρακτήρες αναδύονται αδροί και φυσικοί, ο αναγνώστης δεν αργεί να δεθεί με το βιβλίο.

φωτ. από hamomilaki.gr

            Είναι δύσκολο να αποτυπώσεις το χειμαρρώδη λόγο και νου τής Ανατολής. Λέει, ας πούμε (σελ.295): «οι περισσότεροι άνθρωποι φοβούνται τις καινούριες ιδέες. Εγώ φοβάμαι τις παλιές». Ή (σελ. 309): «όταν συναντιόμαστε πρώτη φορά είμαστε ξένοι∙ το ίδιο κι όταν συναντιόμαστε για τελευταία φορά». Ή: (σελ. 310) «ο γάμος είναι μια αποτυχημένη προσπάθεια των ανθρώπων να κάνουν να διαρκέσει κάτι τυχαίο και επεισοδιακό». Επίσης ( σελ. 342) « Όταν είσαι κορίτσι κανείς δε σε περιμένει να διαπρέψεις∙ περιμένει να συμβιβαστείς με τη μετριότητα: όταν είσαι νέα, σου λένε «θ’ αλλάξεις»∙ όταν δεν είσαι πια νέα σου λένε «άλλαξες». Κι ο Παύλος; Ο πρώτος της έρωτας κι ο μόνος άνθρωπος που φαίνεται να την κατάλαβε και να την αποδέχτηκε; Τι της έβρισκε; «Μια φορά ο Γιάννης τον είχε ρωτήσει, άκακα ίσως: «Τι της βρίσκεις;» - κι ο Παύλος είχε απαντήσει: «Βαδίζει όμορφα». Βαδίζει όμορφα πάνω στη γη και μέσα στον κόσμο. Ο Γιάννης είχε κουνήσει το κεφάλι με κατανόηση – σαν να έβρισκε την απάντηση απόλυτα ικανοποιητική.» ( σελ.336) 

Κι είναι αυτός ο Παύλος που ενήλικος πια, αντιμετωπίζει τον εφηβικό του εαυτό έτσι:

«Κάποτε είχα αισθήματα: ήταν μια αρρώστια που κόλλησα στην εφηβεία μου∙ τώρα έχω γιατρευτεί» (σελ. 336)

φωτ. από fe-mail.gr

«Αντιδραστική», λοιπόν, η Ανατολή. Εσείς; Σε τι αντιδράτε; Σε ποια θέματα νιώθετε να μη σας καταλαβαίνουν; Τι θα θέλατε να βλέπετε να γίνεται διαφορετικά από τους άλλους;